3.1 Interoperabiliteit
Context
Om de Europese vrijheden en waarden te garanderen in de steeds meer digitaliserende maatschappij, zet de EU zich in om de juiste (veilige) infrastructuur en dienstverlening te realiseren. Een belangrijk onderdeel hiervan is het zorgen voor interoperabiliteit tussen overheidsinstanties en organisaties zowel binnen EU-lidstaten, als tussen EU-lidstaten, uitgewisseld kunnen worden, waardoor gegevens efficiënt en gebruikersvriendelijk gedeeld kunnen worden.
Link: Interoperable Europe Act
Context
Op 18 november 2022 publiceerde de Europese Commissie haar voorstel inzake de Wet Europese interoperabiliteit (Interoperable Europe Act). Het doel van deze wet is om overheden en overheidsdiensten te helpen samenwerken, informatie te delen zowel grens-, sector- als organisatorisch- overschrijdende overheidsdiensten te verlenen. Bovendien, wil het voorstel innovatie in de publieke sector en publiek-private “GovTech”-projecten ondersteunen en een nieuw samenwerkingskader voor interoperabiliteit in de publieke sector opzetten. Een evaluatie van de veranderingseffecten bij informatietechnologiesystemen op de grensoverschrijdende interoperabiliteit zou verplicht worden. Tot slot, wordt voorgesteld een Interoperable Europe Portal op te richten dat als één enkel referentiepunt voor interoperabiliteitsoplossingen, kennis en gemeenschap zou opereren.
Het voorstel gaat gepaard met de oprichting van een ‘Interoperable Europe Board’, bestaande uit vertegenwoordigers van de EU-lidstaten, de Commissie, het Comité van de Regio’s en het Europees Economisch en Sociaal Comité. Deze zou afspraken kunnen maken over gemeenschappelijke herbruikbare middelen, innovatie ondersteunen en het Europese interoperabiliteitskader bijwerken.
Stand van zaken
In het Europees Parlement is de Commissie industrie, onderzoek en energie (ITRE) aangesteld als leidende commissie met Ivars Ijabs, Renew Europe/Letland als rapporteur. In de Raad van de EU houdt de Groep telecommunicatie en informatiemaatschappij zich met dit dossier bezig. Beide wetgevers zijn momenteel hun standpunt aan het bepalen alvorens de interinstitutionele onderhandelingen tussen de instellingen van start gaan.
Link(s): ISA2 programma (2017); European Interoperability Reference Architecture
Context
Het ISA2 programma (interoperability solutions for administrations) liep van 2016 tot 2020 met een budget van bijna € 131 miljoen, als opvolger van het ISA programma dat eindigde op 31 december 2015. Het ISA programma is gericht op back-officeoplossingen ter ondersteuning van de interactie tussen Europese overheidsdiensten en de implementatie van communautaire beleidsacties en activiteiten, door het bieden van een forum voor de uitwisseling van ideeën en ervaringen.
Link(s): Europees Interoperabiliteitskader (2017)
In 2020 lanceerde de Europese Commissie een toolbox om het Europees Interoperabiliteitskader (EIF) te helpen implementeren. Het doel is om de National Interoperability Frameworks af te stemmen op het EIF waardoor interoperabiliteit tussen lidstaten wordt bevorderd. De toolbox kan met name gebruikt worden wanneer gebruikers een nieuwe digitale oplossing wensen te ontwikkelen en middels de voorziene instrumenten willen kijken in hoeverre de beoogde onderdelen in lijn zijn met andere systemen in de EU. De Commissie heeft als plan de toolbox in de loop van de tijd te updaten en best practices te delen als onderdeel van de instrumenten.
Het EIF kader, een niet-regelgevend kader, vult de nationale eOverheidskaders van de lidstaten aan met aanbevelingen en richtlijnen voor de eOverheid ter bevordering van interactie tussen overheidsinformatiesystemen. Het Europese Interoperabiliteitskader v2 (EIF v2) schetst verschillende dimensies van interoperabiliteit en doet uitspraken over de wenselijkheid van open standaarden.